Urfa'ya gelmeden Göbeklitepe'yi gezmeden olmaz!

İnsanlık tarihi hakkında bildiklerimizi yeniden düşünmemizi sağlayacak, yerleşik tarih anlayışını ve bilgilerini değiştirip, sorgulatacak bir arkeolojik çalışma; 1995 yılından bu yana Urfa’ya 20 kilometre uzaklıktaki Göbeklitepe'de devam ediyor.

Tarihi milattan önce 12500 yılına uzanan Göbeklitepe; bilinen en eski ve en büyük arkeolojik buluntu. Göbeklitepe İngiltere'de bulunan Stonehenge'den 7000, Mısır piramitlerinden ise 7500 yıl daha eski. Ayrıca yerleşik hayata geçişi temsil eden kültür bitkisi buğdayın atasına da Göbeklitepe eteklerinde rastlandı. İnşa edildikten üstleri kapatılarak gömülen alanda arkeolojik çalışmalar sürüyor ve her gün yeni bulgular ortaya çıkıyor.

Hayvan figürleri kabile sembolleri mi?

Nolitik döneme tarihlenen bölgede 20 farklı alan daha tespit edildi ve şu ana kadar yalnızca 6 tanesi gün ışığına çıkartılmış durumda...

Arkeologlara göre; Göbeklitepe'nin inşa edildiği dönemde insanoğlu bitki toplayan ve hayvanları avlayan küçük gruplar halinde sürekliliğini sağlıyordu. Kayalık bölgelerden, büyük sütunların ve ağır taşların el arabaları ve yük hayvanları olmadan 2 kilometre taşınarak Göbeklitepe'ye getirilmesi için muhtemelen tarihte insanların ilk defa bu kadar kalabalık bir şekilde bir arada olması gerekmişti.

Buğdayın ilk atası

Mağara duvarlarındaki avcılığı temsil eden resimlerden ziyade burada hayvan figürleri tek ve kabartma olarak işlenmiş, sanatsal açıdan farklı bir anlayışı etkileyici biçimde yansıtmaktadır. Taşlar üzerinde işlenmiş akrep, tilki, boğa, yılan, yaban domuzu, aslan, turna ve yaban ördeği figürleri yer almaktadır. Bir kısım arkeoloğa göre bu hayvan figürleri tapınağı ziyaret eden farklı kabilelerin sembolü olarak nitelendiriliyor.

Bu arada bölgede yapılan araştırmalar ve elde edilen bulgular doğrultusunda önemli kültür bitkisi olan ve yüzlerce genetik varyasyonu bulunan buğdayın atasının ilk olarak Göbeklitepe eteklerinde yetiştiği ortaya çıkarıldı.

Bu arada Unesco  ‘’Dünya Kültür Mirası Listesi’’nde olan Göbeklitepe ülkemizde de 2019 yılı; ‘’Göbeklitepe Yılı’’ ilan edildi.

Her yıl binlerce kişinin geldiği Urfa'ya gelip de Göbeklitepe'yi  görmeden olmaz!